Τι είναι το έλκος κατάκλισης;
Ως έλκος κατάκλιση ορίζεται η εξέλκωση του δέρματος που δημιουργείται εξαιτίας της υφιστάμενης παρατεταμένης πιέσεως, σε περιοχές του σώματος υπερκείμενες οστικών προεξοχών. Άτομα αυξημένου κινδύνου για την εμφάνιση έλκους κατάκλισης είναι οι ηλικιωμένοι ασθενείς, οι τετραπληγικοί ασθενείς, οι ασθενείς με νευρολογικά ελλείματά και άτομα που βρίσκονται σε παρατεταμένη νοσηλεία ή ακινησία.
Ποιοι παράγοντες ευθύνονται για τη δημιουργία ενός έλκους κατάκλισης?
1.Μηχανικό στρες που προκαλείται από το σύρσιμο του/της ασθενούς σε επιφάνεια παράλληλη με το σώμα του/της.
2.Παρατεταμένη πίεση σε σημεία αυξημένης επικινδυνότητας.
3.Τριβή που συμβαίνει συνήθως κατά την μεταφορά ή την περιποίηση του/της ασθενούς
4.Υγρασία που συχνότερα είναι το αποτέλεσμα της ακράτειας, της απώλειας από τον ουροκαθετήρα, είτε την αυξημένης εφίδρωσης.
5.Λοίμωξη από βακτήρια λόγω κακής υγιεινής.
6.Αυξημένη ηλικία λόγω ατροφίας και αυξημένης ευαισθησίας του δέρματος και των υποκείμενων ιστών.
7.Απώλεια αισθητικότητας στα σημεία πίεσης λόγω νευροπάθειας ή γαγγλιοπάθειας που οφείλεται σε σακχαρώδη διαβήτη ή άλλη χρόνια νόσο.
8.Αναιμία και κακή κατάσταση θρέψης του/της ασθενούς που προκαλεί μείωση της επουλωτικής ικανότητας.
Ποια είναι τα σημεία αυξημένης επικινδυνότητας για την εμφάνιση ενός έλκους κατάκλισης?
Τα σημεία αυξημένης επικινδυνότητας σε σειρά με βάση την συχνότητα είναι η ιεροκοκκυγική χώρα, οι πτέρνες, τα ισχία, ο τροχαντήρας του μηριαίου οστού, το τριχωτό της κεφαλής οι ωμοπλάτες, τα γόνατα και οι αγκώνες.
Πως σταδιοποιούμε ένα έλκος κατάκλισης?
Τα έλκη κατάκλισης σταδιοποιουνται σε 4 στάδια. Έλκος σταδίου 1 μπορεί να παρατηρηθεί εντός 30 λεπτών παρατεταμένης πίεσης και συνήθως η βλάβη λύνεται μέσα σε 1 ώρα. Χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα που δεν λευκάζει στην πίεση ενώ απουσιάζει η λύσης της συνέχειας του δέρματος. Το έλκος σταδίου 2 παρατηρείται μετά από συνεχή εφαρμογή πίεσης διάρκειας 2-6 ωρών και χαρακτηρίζεται από μερικού πάχους καταστροφή του δέρματος που παρουσιάζεται ως φυσαλίδα ή ρηχό έλκος. Το στάδιο 3 περιλαμβάνει έλκη με ολικού πάχους απώλεια του δέρματος και του υποκείμενου λιπώδους ιστού. Στο στάδιο 4 το έλκος εμπλέκει τους υποκείμενους του δέρματος ιστούς.
Ποια είναι η αντιμετώπιση ενός έλκους κατάκλισης;
Η αντιμετώπιση ενός έλκους κατάκλισης αποτελεί μια εξατομικευμένη διαδικασία που χωρίζεται σε 3 βασικούς πυλώνες, την πρόληψη, την συντηρητική και την χειρουργική θεραπεία. Η πρόληψη ειδικά σε άτομα αυξημένου κίνδυνου αποτελεί την καλύτερη θεραπεία καθώς ένα έλκος κατάκλισης είναι μια επίπονή διαδικασία τόσο για τον/την ασθενή όσο και για το οικογενειακό περιβάλλον του/της. Η πρόληψη περιλαμβάνει την κατάλληλη φροντίδα του δέρματος, την μείωση των δυνάμεων πίεσης που δέχεται ο/ή κατακεκλισμένος/η ασθενής, η διασφάλιση επαρκούς σίτισης και η βελτιστοποίηση των συνυπαρχουσών παθήσεων. Η συντηρητική θεραπεία μπορεί να αποτελεί τον πρόδρομο της χειρουργικής σύγκλεισης του έλκους ή να αποτελεί την οριστική θεραπεία. Περιλαμβάνει τον χειρουργικό ή φαρμακευτικό καθαρισμό των νεκρωμένων ιστών και την τοπική φροντίδα του έλκους. Ως οριστική θεραπεία έχει ένδειξη σε χρόνια κατακεκλισμένους ασθενείς και γενικά σε ασθενείς αυξημένου κινδύνου για υποτροπή. Η χειρουργική σύγκλειση ενός έλκους κατάκλισης πρέπει να περιορίζεται σε εκλεκτικά επιλεγμένους ασθενείς όπως ασθενείς περιπατητικούς και παραπληγικούς με καλή φυσική και θρεπτική κατάσταση και φυσικά υποστηρικτικό περιβάλλον. Η χειρουργική σύγκλειση περιλαμβάνει την μεταφορά υγειών ιστών εντός της κοιλότητας του έλκους, με τη χρήση τοπικών ή περιοχίκων κρημνών.
Πως θα ενημερωθώ;
Κατά την συμβουλευτική επίσκεψη στο ιατρείο ή στον χώρο σας θα πραγματοποιηθεί μια αναλυτική εξέταση και συζήτηση για την αξιολόγηση του προβλήματος, την λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού με σκοπό την αναγνώριση πιθανών περιορισμών και θα σας παρουσιαστεί μια πλήρης ανάλυση του θεραπευτικού πλάνου με σκοπό να σχηματίσετε μια σαφή εικόνα ως προς το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Θα λάβετε επεξήγηση για τις μεθόδους που θα χρησιμοποιηθούν καθώς και το χρόνο και τα στάδια της αποθεραπείας.