ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ:
Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρκίνου του δέρματος. Σε περισσότερο από το 80% των περιπτώσεων εμφανίζεται στην κεφαλή και τον τράχηλο. Ο όγκος προέρχεται από τα πολυδύναμα επιθηλιακά κύτταρα της επιδερμίδας και των τριχικών θυλάκων. Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του είναι ο ανοικτόχρωμος τύπος δέρματος, η χρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, η προχωρημένη ηλικία, η ανοσοκαταστολή και η γενετική προδιάθεση. Ο όγκος επεκτείνεται τοπικά διηθώντας του γύρω ιστούς και δίνει μεταστάσεις εξαιρετικά σπάνια σε ποσοστό μικρότερο του 0.1% των περιπτώσεων.
ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΊΝΩΜΑ:
Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα είναι ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος του δέρματος. Εμφανίζεται κυρίως σε περιοχές που υπόκεινται σε ηλιακή έκθεση όπως το πρόσωπο, η ραχιαία επιφάνεια του χεριού και ο πήχης. Ο όγκος προέρχεται από την βασική στιβάδα της επιδερμίδας. Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του είναι ο ανοικτόχρωμος τύπος δέρματος, η χρόνια ηλιακή έκθεση, η έκθεση σε καρκινογόνα όπως τα φυτοφάρμακα, το αρσενικό και οι οργανικοί υδρογονάνθρακες, η λοίμωξη από ιούς όπως ο ανθρώπινος ιός των θηλωμάτων και ο ερπητοϊος, η προηγηθείσα έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία, η ανοσοκαταστολή και τα χρόνια έλκη. Ο όγκος επεκτείνεται τοπικά διηθώντας τους γύρω ιστούς και μπορεί να δώσει μεταστάσεις κυρίως στους επιχώριους λεμφαδένες. Η αιματογενής διασπορά σε απομακρυσμένα όργανα είναι εξαιρετικά σπάνια.
ΚΑΚΟΗΘΕΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑ:
Το κακοήθες μελάνωμα αποτελεί τον πιο επιθετικό καρκίνο του δέρματος. Ο όγκος μπορεί να παρουσιαστεί οπουδήποτε στο δέρμα με συνηθέστερη θέση εντόπισης τη ράχη στους άντρες και την κνήμη στις γυναίκες, ενώ μπορεί να εμφανιστεί επί προϋπάρχοντος σπίλου ήεπί υγιούς δέρματος. Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση του είναι η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, η ηλικία άνω των 60 ετών, η παρουσία οικογενειακού ιστορικού μελανώματος, ο ανοικτόχρωμος τύπος δέρματος, η ανοσοκαταστολη και η παρουσία προδιαθεσικών καταστάσεων. Στις προδιάθεσικές καταστάσεις περιλαμβάνονται το σύνδρομο των άτυπων σπίλων, οι δυσπλαστικοί σπίλοι, οι συγγενείς σπίλοι ιδιαίτερα αυτοί με μέγεθος μεγαλύτερο των 20 cm και η παρουσία περισσοτέρων από 50 απλών σπίλων. Το κακοήθες μελάνωμα επεκτείνεται τοπικά διηθώντας τους γύρω ιστούς και μεθίσταται στους επιχωρίους λεμφαδένες αλλά και σε απομακρυσμένα όργανα. Η πρόληψη είναι εξαιρετικά σημαντική καθώς επι εντοπισμένης τοπικά νόσου η επιβίωση ξεπερνά το 90% ενώ σε διασπορά του όγκου τα ποσοστά επιβίωσης είναι ιδιαίτερα φτωχά.
ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ MERKEL
Το καρκίνωμα κυττάρων Merkel είναι ένας σπάνιος και επιθετικός καρκίνος του δέρματος Τα κύτταρα Merkel υπάρχουν διάσπαρτα στο δέρμα και είναι υπεύθυνα για την αναγνώριση της σταθερής αφής, της στατικής πίεσης και τον διαχωρισμό 2 σημείων. Παράγοντες κίνδυνου για την εμφάνιση του όγκου αποτελούν το άρρεν φύλο, η ηλικία άνω των 50 ετών , ιστορικό άλλων μορφών καρκίνου και ο ανοικτόχρωμος τύπος δέρματος. Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα αν και συνήθως εμφανίζεται σε περιοχές του σώματος που εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία. Αποτελεί έναν πολύ επιθετικό όγκο με ιδιαίτερα κακή πρόγνωση εάν έχει δώσει ήδη μεταστάσεις κατά την διάγνωση.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΙΚΟΎ ΚΑΡΚΙΝΟΥ:
Η αντιμετώπιση του καρκίνου του δέρματος είναι κατά βάση χειρουργική και περιλαμβάνει την αφαίρεση του όγκου με συνοδό αφαίρεση περιβάλλοντος υγιούς δέρματος(ευρεία εκτομή) σε 1 ή 2 στάδια αναλόγως του τύπου του όγκου, του μεγέθους, της εντόπισης και των μορφολογικών χαρακτηριστικών του. Το έλλειμα του δέρματος που δημιουργείται από την ευρεία εκτομή του όγκου αποκαθίσταται με τεχνικές της επανορθωτικής πλαστικής χειρουργικής και έχει ως στόχο την ελαχιστοποίηση της παραμόρφωσης των ανατομικών χαρακτηριστικών της περιοχής προσφέροντας το βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα. Επι επιβεβαιωμένης ιστολογικά παρουσίας μελανώματος ή καρκινώματος Merkel μαζί με την ευρεία εκτομή πραγματοποιείται βιοψία του φρουρού λεμφαδένα με σκοπό την σταδιοποιήση της νόσου. Αναλόγως του σταδίου του καρκίνου του δέρματος ακολουθούνται μετεγχειρητικά τα θεραπευτικά πρωτοκολλά για την συμπληρωματική της χειρουργικής θεραπεία, υπό την επίβλεψη δερματόγκολόγου. Λιγότερο επεμβατικές θεραπείες όπως η κρυοπηξία, η ηλεκτροκαυτηρίαση, η τοπική φαρμακευτική αγωγή και η ακτινοθεραπεία ως μονοθεραπεία θα πρέπει να περιορίζονται στις προκαρκινωματώδεις βλάβες και σε επιλεγμένους ασθενείς με βασικοκυτταρικό ή ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και στους οποίους η χειρουργική αφαίρεση είναι ανέφικτη λόγω της γενικής κατάστασης του/της ασθενούς.