Η βοτουλινική τοξίνη είναι μια νευροτοξική πρωτεΐνη που παράγεται από το βακτήριο Clostridium botulinum και τα συναφή είδη. Παρεμποδίζει την απελευθέρωση του νευροδιαβιβαστή ακετυλοχολίνη στη νευρομυϊκή σύναψη και έτσι προκαλεί χαλαρή μυϊκή παράλυση. Χρησιμοποιείται στην αισθητική ιατρική, για την αντιμετώπιση των ρυτίδων έκφρασης, μέσω της παράλυσης των μυών που τις προκαλούν. Αποτελεί μια ασφαλή μεθοδο αντιγήρανσης, που απευθύνεται σε αμφότερα τα φύλα, με αποτελεσματική διάρκεια που διαφέρει από άτομο σε άτομο και κυμαίνεται μεταξυ 3-6 μηνών. Η θεραπεία με βοτουλινική τοξίνη αποτελεί επαναλαμβανομένη θεραπεία, που μπορεί να επαναλαμβάνεται για πολλά χρόνια ή να διακόπτεται οποιαδήποτε στιγμή και μπορεί να εκτελεστεί συγχρόνως με οποιαδήποτε άλλη θεραπεία χωρίς πρόβλημα.
Τα σημεία εφαρμογής της θεραπειας περιλαμβάνουν το μέτωπο, το μεσόφρυο, το έξω χείλος του οφθαλμικού κόγχου( πόδι της χήνας), τη μύτη (bunny lines), τη γωνία στόματος (marionette lines), τα χείλη (ρυτιδες του καπνιστή), την κάτω γναθο και τον λαιμο (neck bands).
Η βοτουλινική τοξίνη πέραν απο μια θεραπεία αντιγήρανσης αποτελεί ενα πολυ χρήσιμο διαγνωστικό αλλά και θεραπευτικό εργαλείο στην διαχείριση των ημικρανιών. Με την τοξίνη μπορούν να αναγνωριστούν αλλά και να αντιμετωπιστούν τα σημεία εκλύσης μια ημικρανικής κρίσης.
Επιπλέον η βοτουλινική τοξίνη αποτελει πρώτης γραμμης θεραπεία για την αντιμετώπισης της υπεριδρωσίας σε άτομα που η αυξημένη παραγωγή ιδρώτα επηρεάζει την καθημερινότητα τους. Η θεραπεια με την τοξίνη μπορεί να εφαρμοστεί με ασφάλεια στο μέτωπο και το τριχωτό της κεφαλής, στην μασχαλη, τις παλάμες και τα πέλματα.
Οι αντενδείξεις για τη θεραπεία με βοτουλινική τοξίνης είναι ελάχιστες και περιλαμβάνουν την εγκυμοσύνη, τον θηλασμό, την εμφάνιση αλλεργικής αντίδρασης σε προηγηθείσα θεραπεία με την τοξίνη και νευρομύϊκές παθήσεις.
Η έγχυση της τοξίνης επειδή είναι τοπική δεν παρουσιάζει συστηματικές παρενέργειες. Τοπικά μπορεί να παρατηρηθούν εκχυμώσεις (μελανιές) στα σημεία έγχυσης, αίσθημα βάρους κατά τις πρώτες ημέρες και ασυμμετρία στην εξάλειψη των ρυτίδων που διορθώνεται στην επαναληπτική συνέδρια 15 ημέρες μετα την θεραπεία. Η πιο σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια της θεραπείας είναι η παροδική βλεφαρόπτωση η οποία είναι εξαιρετικά σπάνια αλλά αντιμετωπίσιμη. Για 4 με 5 ώρες μετα τη συνεδρία πρέπει να αποφεύγεται η κατάκλιση και το σκύψιμο, το μασάζ στις περιοχες εφαρμογής και για τις επόμενες 48 ωρες η αυξηση της θερμοκρασίας του σώματος όπως σε περιπτώσεις άρση βάρους, έντονης σωματικής άσκησης και η έκθεση σε ζεστό αέρα και ζεστό νερό.
Πριν από τη θεραπεία, συνίσταται να αποφύγετε τη λήψη ασπιρίνης ή αντιφλεγμονωδών σκευασμάτων και την κατανάλωση αλκοόλ για 24 ώρες, καθώς μπορεί να αυξήσουν την αιμορραγία και τη δημιουργία εκχυμώσεων.
Η μέθοδος καθίσταται ανώδυνη καθώς πριν την συνεδρία τοποθετείται αναισθητική κρέμα για 30 λεπτά. Η συχνότητα των συνεδρίων είναι εξατομικευμένη και εξαρτάται από τις εκάστοτε ανάγκες και τα σημεία εφαρμογής της.